Overleg arjen
Overheid

Ravijnjaar 2026: meer lucht, maar geen zekerheid

De overheid staat aan de vooravond van een uitdagend jaar: 2026, ook wel bekend als het ravijnjaar. Dit jaar zouden complexe veranderingen, wettelijke verplichtingen en bezuinigingen samenkomen. Zonder de juiste voorbereiding kunnen organisaties in het overheidsdomein tegen serieuze problemen aanlopen. Maar met een toekomstgerichte informatiemanagementstrategie kun je het ravijnjaar niet alleen overleven, maar zelfs benutten als springplank naar succes.

Update 2025: Het kabinet heeft financiële verlichting aangekondigd tot en met 2027. Gemeenten ontvangen cumulatief €3 miljard om tekorten te dempen, waaronder jeugdzorg en het gemeentefonds. Ondanks deze verlichting blijven structurele uitdagingen bestaand, vooral vanaf 2028.

Wat is het ravijnjaar 2026?

Oorspronkelijk stond er zo’n 3 miljard aan bezuinigingen op de planning voor gemeenten in 2026. Het belooft een uitdagend jaar te worden, waarin meerdere veranderingen en uitdagingen samenkomen. Denk aan nieuwe wet- en regelgeving, zoals de Wet open overheid (ook wel WOO), die vraagt om transparanter en proactiever informatiebeheer. Dit betekent dat gemeenten sneller en vollediger verzoeken om informatie moeten afhandelen, terwijl ze tegelijkertijd moeten voldoen aan privacywetgeving zoals de AVG.

Daarnaast brengt de aangescherpte NIS2-richtlijn strengere eisen met zich mee op het gebied van cybersecurity. Gemeenten moeten hun digitale systemen beter beschermen tegen cyberaanvallen en datalekken. Denk hierbij aan maatregelen zoals het versleutelen van gevoelige gegevens, het verbeteren van authenticatieprocessen en het up-to-date houden van software.

Dankzij de financiële verlichting tot 2027 zijn gemeenten deels beschermd tegen het oorspronkelijke ravijn. Maar vanaf 2028 blijft er aanzienlijke onzekerheid bestaan. Systemen moeten worden aangepast, processen geoptimaliseerd en medewerkers getraind, terwijl budgetten krap blijven. Dit vraagt om een strategie die verder kijkt dan vandaag en voorbereid is op de toekomst.

Wat is er veranderd?

Sinds april 2025 zijn er enkele belangrijke ontwikkelingen:

  • Financiële verlichting tot 2027: Het kabinet stelt cumulatief €3 miljard beschikbaar om te korten deels te compenseren, onder andere voor jeugdzorg en het gemeentefonds.
  • Compensatie jeugdzorg 2023-2024: Het kabinet werkt aan 50% compensatie voor eerdere tekorten van €728 miljoen.
  • Structurele uitdagingen blijven: Achterstallig onderhoud van infrastructuur, verouderde schoolgebouwen en stijgende kosten door inflatie, vergrijzing en bevolkingsgroei.
  • Onzekerheid vanaf 2028: structurele oplossingen en indexatie van jeugdzorgkosten ontbreken nog, waardoor gemeenten zich moeten blijven voorbereiden.

Kortom: het 'ravijn' is deels gedempt, maar gemeenten blijven alert en moeten voorbereid blijven.

Waarom een informatiemanagementstrategie cruciaal is

In een periode van ingrijpende veranderingen biedt een goed doordachte informatiemanagementstrategie de structuur en richting die je organisatie nodig heeft. Het helpt om processen efficiënter in te richten, systemen optimaal te benutten en chaos te voorkomen. Dit zijn de belangrijkste voordelen:

  • Regelgeving naleven: Blijf compliant met nieuwe wetten, zoals de Wet open overheid (Woo), en voldoe aan strengere normen voor informatiebeveiliging.
  • Stabiele dienstverlening: Efficiënte processen. Minimaliseer onnodige kosten, verstoringen, en garandeer de continuïteit van jouw processen en dienstverlening.
  • Data als kracht: Zet jouw data om in waardevolle inzichten die strategische besluitvorming ondersteunen.

Door nu te investeren in een toekomstgerichte aanpak, zorg je ervoor dat jouw organisatie niet alleen klaar is voor 2026, maar ook sterker uit deze periode komt.

Wil je zelf een sterke IV-strategie opstellen?
In onze opleiding Strategisch Informatiemanagement leer je niet alleen hoe je een toekomstbestendig IV-plan maakt, maar ook hoe je jouw strategie effectief tot uitvoering brengt in de praktijk.

Hoe IV experts jou helpt het ravijnjaar te overwinnen

Bij IV experts begrijpen we de uitdagingen waar jouw organisatie voor staat. Wij zijn gespecialiseerd in informatiemanagement en functioneel beheer binnen de overheid. Onze aanpak is praktisch, doelgericht en afgestemd op jouw specifieke situatie.

Dit kunnen wij voor je betekenen:

  1. Nulmeting: We onderzoeken wat de stand van zaken van jouw informatiemanagement is. We leveren een rapport op met praktische en toepasbare adviezen.
  2. Strategisch advies: Samen ontwikkelen we een informatiemanagementstrategie die jouw organisatie toekomstbestendig maakt.
  3. Implementatie: Wij zorgen voor de juiste tools en ondersteuning bij de implementatie van adviezen om de informatiemanagement ‘ravijnjaar-proof’ te maken.
  4. Training en adoptie: Medewerkers worden opgeleid om effectief met nieuwe systemen en processen te werken.

Met onze expertise minimaliseer je risico’s en maximaliseer je kansen.

Ga voorbereid het ravijn in!

In camera kijkend rowan_zoom

Meer weten over het ravijnjaar 2026?

Neem vrijblijvend contact op met één van onze adviseurs.