Actieplan: mentaal fit blijven tijdens het thuiswerken

De corona maatregelen eisen hun tol. Ik ben opgeleid om anderen mentaal fit te houden, maar om dit op mezelf toe te passen in deze tijd blijkt toch een stuk lastiger. Toen de tweede lockdown net voor de kerstvakantie werd aangekondigd kon ik wel janken. Nog minder contact met mensen, nog minder leuke dingen doen, nog minder hoop en n nog meer stress. Want hoe ga ik dit keer het thuiswerken combineren met mijn schoolgaand kind?  

Ik kreeg er zelfs lichamelijke klachten van. Of was het hypochondrie?  

Het werd tijd om even stil te staan bij hoe ik zelf mentaal gezond kan blijven. Hierbij deel ik mijn actieplan met jullie.

Een positieve start van de dag 

Ik maak er een vaste gewoonte van om zodra ik wakker word me in te beelden hoe deze dag idealiter kan verlopen. Herken je dat, dat je bij het opstaan al bedenkt wat je allemaal gaat doen vandaag, en waar je wellicht bang voor bent? Ik ben dan vaak al bezig met hoe ik de workshop of teamcoachsessie van die dag aan ga pakken, en wat er mis kan gaan. Zo help ik mezelf om voorbereid te zijn en optimaal te presteren. Dacht ik. Het resultaat is echter dat ik teveel spanning opbouw, die ik vervolgens niet zo gemakkelijk meer kwijtraak.  

Ik heb ontdekt dat het voor mij, als perfectionist, beter werkt om in best case scenario’s te denken dan in mijn gebruikelijke worst case scenario’s. Als ik me voorstel dat aan het einde van de workshop iedereen blij is met wat ze hebben geleerd, of wat het ultieme resultaat is van een sessie, die ik met plezier heb begeleid, dan krijg ik positieve energie. Door die energie kan ik beter ontspannen, waardoor ik ook beter presteer.  

Soms wordt dit moment uitgesteld omdat mijn dochter van vier bovenop me springt en á la Jochem Meijer zingt: ‘wakker worden, wakker worden, wak wak wakker worden’. (zie deze video). Maar dan pak ik een moment daarna, in ieder geval voordat de werkdag begint.  

Stel jezelf deadlines 

Op momenten waarop ik geen geplande coachsessie heb, heb ik de neiging om veel zaken tegelijk te doen. Een blog schrijven bijvoorbeeld, en tegelijk reageren op mails, appjes, slackjes. Dit zorgt ervoor dat ik die ene taak die ik af wil hebben in mijn hoofd blijf houden. Zo kunnen er zich meerdere zaken opstapelen in mijn hoofd. Totdat ik er ‘s nachts niet meer van kan slapen. In een time management cursus heb ik allang geleerd dat je de belangrijkste taak eerst moet doen, en dan pas je mail moet openen ('eat the frog'). En toch krijg ik die ene taak niet voor elkaar als er geen harde deadline is. Wat mij vooral helpt is een wekker te zetten die na 20 minuten afgaat. Ik heb dan een fictieve deadline, en laat mezelf niet afleiden omdat ik weet dat ik slechts 20 minuten heb om iets af te krijgen. Zoals ook Meik Wiking van het Happiness Research Institute zegt: het huis opruimen is nog nooit zo snel gebeurd als wanneer je schoonmoeder spontaan aankondigt langs te komen.  

Een andere activiteit waar deadlines een must zijn zijn de vele online vergaderingen. Online vergaderen kost meer energie. Maar nu we thuiswerken lijken er juist meer vergaderingen in een dag te passen. Wie gaat er niet van de ene naar de andere videocall? Stel jezelf ook hier een deadline. Zorg dat je minimaal tien minuten voor de volgende meeting afhaakt.  Geef dit voorafgaand aan de meeting aan zodat jij je bijdrage op tijd kunt leveren.  

Zelfzorg 

Functioneel beheerders staan altijd klaar om anderen te helpen. Ik ben in al die jaren niet één team tegengekomen die niet ‘te behulpzaam’ als verbeterpunt had opgeschreven. Juist bij deze groep ligt een burn-out op de loer. Er wordt in normale tijden vaak al teveel gevraagd en te weinig nee verkocht. Nu er ook nog de disbalans bijkomt die het thuiswerken met zich meebrengt (waar je energie van krijgt, en waar je energie van opgaat) is het extra belangrijk om stil te staan bij één van de zeven eigenschappen van Covey: houd de zaag scherp (uitgelegd in deze video).  

Wat mij persoonlijk het meest heeft geholpen is het vergroten van mijn plezier.  Ik ben van nature iemand die werk erg serieus neemt. Daar moet ik bewust tegengas aan geven door dingen te doen waar ik vrolijk van word. Dat is bijvoorbeeld dansen en compilatie video’s kijken van de Belgische versie van ‘de slimste mens’. Ik ga nu dus iedere dag een komische video kijken. En een aantal keer per dag zoek ik een hoekje in huis waar niemand op straat me kan zien, zodat ik zo gek mogelijk uit mijn dak kan gaan op dansmuziek. Zo kom ik gelijk aan de broodnodige beweging. Ook ben ik gaan kijken naar waar ik energie van krijg. Door middel van een talententest herontdekte ik dat ik nu te weinig doe van waar ik het meeste energie van krijg. En dat is mijn leergierigheid stillen en nieuwe ervaringen opdoen. Ik ga dus weer nieuwe uitdagingen aan. Maak jij genoeg gebruik van je talenten? Weet jij wat je drijfveren zijn? Denk er eens goed over na of neem eens contact op met een loopbaancoach en kom erachter waar jouw energie van gaat stromen.

Een positieve afsluiting van de dag 

Na een drukke werkdag lukte het me vaak niet om voldoende te ontspannen. Wat ik nog nooit had gedaan werd nu een dagelijks ritueel: een glaasje whisky na werk. Ik ben gelukkig niet verslavingsgevoelig, maar ik snap nu wel heel goed hoe mensen verslaafd kunnen raken. Foute boel dacht ik al gauw. Het is wel even een lekker gevoel maar vervolgens slaap je slechter, terwijl slaap het beste medicijn is voor deze malaise. Noem het corona-moeheid, winterdepressie, overspannen. Wat je ook doet, zorg dat je goed slaapt. De bekende tips daarvoor zijn: ‘s avonds geen schermtijd, avondyoga, ontspanningsoefeningen zoals mindfulness of meditatie. Een hele handige app daarvoor vind ik: insight timer. Vele gratis begeleide meditaties waarbij ik binnen no time in slaap val. (nee, ik heb geen aandelen).  

Een minder bekende tip is er één uit de positieve psychologie. Een wetenschappelijk bewezen effectieve methode is de ‘drie goede dingen’ oefening. Elke avond voordat je gaat slapen schrijf je drie dingen op die goed gingen deze dag. Het belangrijkste element daarbij is dat je nadenkt over wat jouw rol was in het zorgen voor deze goede gebeurtenis. (zie deze website voor nog meer van dit soort simpele maar doeltreffende oefeningen).  

Vraag hulp 

Als laatste deze tip die ik zelf ook ter harte heb genomen. Iedereen heeft goede voornemens die binnen enkele dagen al zijn vervlogen. Het duurt dertig dagen voordat je een goede gewoonte in je systeem hebt en het niet meer als een opgave voelt. Je weet waarschijnlijk al lang wat goed voor je is en toch stel je het belang van een ander, je werkgever bijvoorbeeld, vóór dat van jezelf. Vraag hulp, spreek af met iemand die hetzelfde voornemen heeft, plan wat vaker een afspraak met een leidinggevende die goed kan luisteren of schakel iemand in die ervoor geleerd heeft om goed te luisteren. (Denk aan de POH GGZ, een coach via Coachfinder, of een psycholoog via Caredate of Psyned bijvoorbeeld).  

Wie herkent zich in dit verhaal? Heb jij iets aan de tips? Of heb je zelf nog goede tips om mentaal gezond te blijven tijdens deze periode? Laat het me weten. Ik ben vast niet de enige.